Paten Seçimi

KISA PATEN TARİHÇESİ
Paten bilindiği kadarıyla Hollandalılar tarafından 18.yy’da kullanılmaya başlanmıştır. Belçikalı müzik aletleri yapımcısı Joseph Merlin 1760’da İngiltereye giderek yeni buluşu olan tekerlekli pateni Londra’da ki özel bir toplantıda tanıtmıştır ancak durmayı, fren yapmayı ve dönmeyi tam olarak başaramadığı için bir aynaya çarparak ağır yaralanmıştır. 1829 yılında Fransa’da tekerlekli patenin icadından 10 yıl sonra ise İngiltere’de ilk tekerlekli paten yapılmıştır.
Paten sporunun sevilmesi ve yaygınlaşması New York’lu James L.Plimton’un 1863’de kauçuk yastıklı, dört tekerlekli pateni bulmasından sonra olmuştur. Bu tarihten daha önce yapılan patenlerin tekerlekleri şimşirden yapılıyordu ve bu da patenin tekerleğinin kolayca kırılmasına yol açıyordu. Daha sonraları bilyeli yataklar da dönen çelik tekerlekli patenlerin icat olmasıyla Paten sporu tüm dünyada daha çok sevilip kabul görmeye başladı. Şimdiye kadar bilinen ilk tekerlekli paten pisti ise 1860’da ABD nin Rhode Island eyaletinde Newportta’ki Atlantic otelinde açıldı. Paten sporu 1. Dünya Savaşının çıkışı nedeniyle neredeyse yok olmaya yüz tutmuştur, ancak 1929’da savaş sonrası tüm dünyada yeniden canlanmıştır.
Günümüzde dünyada çok popüler olan paten sporu ülkemizde de her geçen gün artan bir talep görmektedir. İşte biz de bu noktada bu sporu sevip gerçekten ilgilenmek isteyecek arkadaşlara yardımcı olmaya çalışacağız.

PATEN ÇEŞİTLERİ
Öncelikle paten alırken nelere dikkat etmemiz gerektiğinden ve kaç çeşit paten türü olduğundan bahsedelim. Paten alırken eğer ilk pateniniz ise başlangıç seviyesinde olduğunuz varsayılmaktadır. Bu yüzden daha kolay kontrol edebileceğiniz ve daha yavaş gidecek bir paten seçmeniz daha doğru olacaktır. Dilerseniz sizlere kısaca paten çeşitlerinden bahsedelim. Gelin dünyada Inline Skating olarak da bilinen Paten çeşitlerine birlikte bir göz atalım.
 
Fitness Paten
Fitness Paten daha çok spor yapmak amacıyla kullanılır. Sahil yolu tarzında ki düz zeminlerde sürülür ve başlangıç için ideal kabul edilir.

Urban Paten
Urban Paten, Fitness patenlere ek olarak yollarda ve daha engebeli zeminlerde de kullanıma olanak sağlar. Arzu edilirse başlangıç aşaması için de kullanılabilir ancak ilk deneyim için Fitness paten alıp biraz gelişim gösterdikten daha sonra urban patene geçilmesi daha doğru bir pratik olacaktır.
 
Slalom Paten
Yer üzerine dizilen belli aralıklarla peşi sıra dizlen koniler arasından hızlıca slalom yaparak geçmek için kullanılır. Slalom Paten'lerin Manevra kabiliyeleri yüksek olup, topuk frenleri bulunmamaktadır. Başlangıç aşaması için uygun değildir.
 
Agresif Paten
Özellikle Rampalarda ve trabzanlarda kaymak için idealdir. Yüksek yerlerden atlamak için de uygundur. Küçük tekerleri vardır. Amaç Rampta atlayışları ve bu tarz kayışlarda ustalaşmak ise başlangıç aşamasında da Agresif Paten tercih edilebilir.

Hız Pateni
Mümkün olduğunca hızlı gidilebilmesi için tasarlanmıştır. Tekerlekleri diğer paten çeşitlerinden büyüktür. Başlangıç aşaması için uygun değildir.

Son olarak kısaca değinmek gerekirse Çocuk patenleri genellikle Fitness paten grubundadır ve 32-36, 37-41 gibi birkaç numara ayarlanabilme özellikleri vardır.

PATEN PARÇALARI VE TEKNİK ÖZELLİKLERİ
Patenlerin bir de parçalarından ve teknik özelliklerinden bahsedelim:
 
Paten Bot
Paten’in ayağımıza giydiğimiz kısmıdır. Botun hareket eden bilek kısmına Cuff adı verilir. Botun sert plastik gövdesine de Shell denir. Botun içinde Liner denilen ayağımıza daha ergonomik ve rahat bir duruş sağlayan bir iç bot daha vardır. Liner’in içinde de darbeleri emmesi için bir alt taban bulunur. Ekstra olarak ta buraya silikon tabanlar konulabilir. Bunların adı da Shock Absorber dır.
 
Paten Frame
Tekerlerin takıldığı kısma verilen isimdir. Tekerler Frame’e millerle tutturulmuştur. Bunlara Axle denir. Frame de bota önden ve arkadan olmak üzere iki vida ile tutturulur. Buna da Frame Bolt denir. Özellikle Agresif patenlerin Frame’lerinde UFS denen bir sistem kullanılır.
 
Paten Rulman
Paten Tekerlerinin içlerinde rulmanlar vardır. Bu makine parçalarının amacı mil ile teker arasındaki sürtünmeyi en aza indirmektir. Rulmanlar sahip oldukları özelliklere göre Agresif patende farklı olarak Grindplate'ler ve Royalplate'ler bulunur. Bunlar Agresif patenin ana amacı olan Grind için gerekli parçalardır. Yine kimi agresif patenlerde Skin denilen, patenin dış sert gövdesini kaplayan bir kısım vardır. Skin değiştirilerek patenin görüntüsü de değiştirilebilir. 

Rulmanlar Abec veya SG  ile gösterilir. Tekerlekleriniz hızlı ve rahat dönmesini sağlar. Genellikle Patenlerde ABEC 7 oldukça idealdir ABEC 5 ise orta seviyedir yani yeterlidir.

Paten rulmanları tekerleklerinizin hızlı ve rahat dönmesini sağlar. ABEC standardına göre numaralar alırlar. 1-3-5-7-9-11 gibi. Genellikle Patenlerde ABEC 7 oldukça idealdir. ABEC 5 ise orta seviyedir yani yeterlidir. Frame’in yan duvarları ile tekerlerin arasında bulunan pullara Frame Spacer denir. Bir tekere 2 rulman takılır ve bu iki rulmanın arasına da bir pul konur.
 
A.B.E.C: Rulmanın toleranslarına göre aldığı bir değerdir. Abec değeri artarsa rulmanın çalışabileceği devir sayısı da artar. Yani hızı artmış olur. Abec değeri arttıkça rulmanın darbe dayanımı da azalır, daha çabuk dağılabilir.
 
Paten Tekerlekleri
Genel olarak paten tekerleklerinin boyutları büyüdükçe süratleri artar ve hızlanırlar. Bununla birlikte büyük tekerleklerin dönmeye başlaması daha fazla enerji gerektirir. Küçük tekerler kolay hızlanmaya, daha fazla manevra kabiliyetine ve ağırlık merkezlerinin yere yakın olmasına olanak sağlar. Paten Tekerlerinin sertliği A ile gösterilir. Genellikle 78A - 93A arasında değişiklik göstermektedir ve rakam yükseldikçe sertlik artmaktadır. Sert tekerlekler daha hızlı ve daha dayanıklıdır, yumuşak tekerlekler ise daha iyi bir yol tutuşu sağlar ve yolda ki bozulmalardan daha az etkilenirler ancak sert tekerlere oranla daha yavaşlardır.
Paten çeşitlerine göre ideal paten tekerlek çapları ise şu şekildedir:
 
Fitness Paten: 72 – 90 mm
Slalom Paten: 72 -80 mm
Agresif Paten: 44 -59 mm
Hız Paten: 84 – 110 mm
 
Paten Fren
Fren patencinin ayağını hareket ettirerek durmasını ve yavaşlamasını sağlar. Yeni başlayanlar için topuk freni yapmayı öğrenmek hayati önem taşımaktadır. Genellikle sağ patenin topuk kısmına monte edilir. Slalomcular ve agresif patenciler genellikle topuk freni kullanmazlar, çünkü topuk freni sistemi hareket kabiliyetlerini engeller.

PATEN KULLANIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?

Paten yaparken mutlaka bileklik, dizlik, dirseklik ve kask koruma grupları kullanılmalıdır.
Yürüyüş ya da koşu da olduğu gibi yolun sağ tarafından gidilmesine özen gösterilmelidir.
Paten yaparken paten için uygun alanlar seçmeye dikkat edilmelidir.
Paten yaparken yüksek sesle mp3, ya da benzeri araçlarla müzik dinlenmemelidir.
Paten yaparken mutlaka trafik kurallarına uyulmalıdır.

MARKA  SEÇİMİ 

Paten keyifli olduğu kadar emek isteyen de bir spordur. Paten fiyatları her ne kadar Paten marka ve modellerine göre değişiklik gösterse de, Paten Ekipmanları da belirli bir bütçeyi gerektirmektedir. Sizlere önerimiz kırtasiye ürünü diye tabir edilen, ikinci sınıf fabrikalarda üretimi yapılan malzemelerden kaçınmanızdır. Hem sürüş güvenliğiniz ve keyfi açısından hem de dayanıklılık açısından böylesi daha bilinçli bir satın alma olur. Bu konuda, başta yerli yabancı forum sitelerinden ve Paten sporuyla ilgilenen arkadaşlarınızdan olmak üzere farklı kaynaklardan bir araştırma yaparak karar vermek en doğrusu olacaktır. 
 
Son olarak, yukarı da paylaşmış olduğumuz teknik özellikler ve tavsiyeler, kullanılan ekipmanların uyumluluğuna ve kişisel kullanıma göre farklılıklar gösterebilir.